Poem395

Poem395

بـه گـفـتار اين نامدار اردشير

هـمـه گوش داريد برنا و پير

هرانکس که داند که دادار هست

نـباشد مگر پاک و يزدان پرست

دگر آنـک دانـش مـگيريد خوار

اگر زيردستسـت و گر شـهريار

سـه ديگر بداني که هرگز سخن

نـگردد بر مرد دانا کـهـن

چـهارم چـنان دان که بيم گناه

فزون باشد از بـند و زندان شاه

بـه پنجم سخن مردم زشت‌گوي

نـگيرد بـه نزد کـسان آب‌روي

بـگويم يکي تازه اندرز نيز

کـجا برتر از ديده و جان و چيز

خـنـک آنـک آباد دارد جهان

بود آشـکاراي او چون نـهان

دگر آنـک دارند آواز نرم

خرد دارد و شرم و گـفـتار گرم

بـه پيش کسان سيم از بهر لاف

بـه بيهوده بـپراگـند بر گزاف

ز مردم ندارد کسي زان سـپاس

نبپسـندد آن مرد يزدان شناس

ميانـه گزيني بماني بـه جاي

خردمـند خوانـند و پاکيزه‌راي

کزين بگذري پنج رايسـت پيش

کـجا تازه گردد ترا دين وکيش

تـن آساني و شادي افزايدت

کـه با شـهد او زهر نـگزايدت

يکي آنـک از بخـشـش دادگر

بـه آز و به کوشـش نيابي گذر

توانگر شود هرک خرسند گشت

گـل نوبـهارش برومـند گشت

دگر بـشـکـني گردن آز را

نـگويي بـه پيش زنان راز را

سـه دگير ننازي به ننگ و نـبرد

کـه ننـگ ونبرد آورد رنج و درد

چـهارم کـه دل دور داري ز غم

ز نا آمده دل نداري دژم

نه پيچي به کاري که کار تو نيست

نـتازي بدان کو شکار تو نيست

هـمـه گوش داريد پـند مرا

سخـن گفتـن سودمـند مرا

بود بر دل هرکـسي ارجـمـند

کـه يابـند ازو ايمـني از گزند

زماني مياساي ز آموخـتـن

اگر جان همي خواهي افروختـن

چو فرزند باشد به فرهـنـگ دار

زمانـه ز بازي برو تـنـگ دار

هـمـه ياد داريد گـفـتار ما

کـشيدن بدين کار تيمار ما

هرآن کس که با داد و روشن دليد

از آميزش يکدگر مـگـسـليد

دل آرام داريد بر چار چيز

کزو خوبي و سودمنديسـت نيز

يکي بيم و آزرم و شرم خداي

کـه باشد ترا ياور و رهـنـماي

دگر داد دادن تـن خويش را

نگـه داشتـن دامـن خويش را

بـه فرمان يزدان دل آراسـتـن

مرا چون تن خويشتن خواستـن

سـه ديگر که پيدا کني راستي

بدور افـگـني کژي و کاسـتي

چـهارم کـه از راي شاه جهان

نـپيچي دلـت آشـکار و نهان

ورا چون تن خويش خواهي به مهر

بـه فرمان او تازه گردد سپـهر

دلـت بسته داري به پيمان اوي

روان را نـپيچي ز فرمان اوي

برو مـهر داري چو بر جان خويش

چو با داد بيني نگهـبان خويش

غـم پادشاهي جهانجوي راست

ز گيتي فزوني سگالد نه کاست

گر از کارداران وز لـشـکرش

بداند کـه رنجست بر کـشورش

نيازد بـه داد او جهاندار نيسـت

برو تاج شاهي سزاوار نيسـت

سيه کرد منشور شاهنشـهي

ازان پـس نـباشد ورا فرهي

چـنان دان که بيدادگر شـهريار

بود شير درنده در مرغزار

هـمان زيردستي که فرمان شاه

بـه رنج و به کوشش ندارد نگاه

بود زندگانيش با درد و رنـج

نـگردد کهـن در سراي سپنج

اگر مـهـتري يابد و بـهـتري

نيابد بـه زفـتي و کـنداوري

دل زيردسـتان ما شاد باد

هـم از داد ماگيتي آباد باد